เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2563 เวลา 08.00 น.ณ บ้านโคกสี หมู่ที่ 6 ตำบลคลองขาม อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์                 นายวิทยา บุญตาโลก นายกองค์การบริหารส่วนตำบลคลองขาม มอบหมายให้ ส.ต.ท.ชาตรี ศรีภพ ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลคลองขาม เป็นประธานกล่าวเปิดโครงการการพัฒนานวัตกรรมเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางสังคมผู้สูงอายุในจังหวัดกาฬสินธุ์ โดยมีองค์การบริหารส่วนตำบลคลองขามร่วมกับยุวชนอาสา - ยุวชนสร้างชาติ มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ ในการจัดดครงการในครั้งนี้โดยมีรายละเอียดชุมชน

ข้อมูลพื้นฐาน

-ประเทศที่เจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ ก้าวตามสังคมและเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ทำให้ผู้สูงอายุส่วนหนึ่งซึ่งเป็นผู้ด้อยโอกาสต้องต่อสู้และปรับตัวอย่างมากมายในการดำเนินชีวิต ผู้สูงอายุอีกส่วนหนึ่งก็มีแนวโน้มที่จะกลายเป็นผู้สูงอายุด้อยโอกาสหากขาดการเตรียมตัวที่ดี และทั้งสองกลุ่มมีโอกาสได้รับผลกระทบในประเด็นของความเเหลื่อมล้ำทางสังคมได้สูง นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยที่ศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุโดยมากพบว่าเป็นเพศหญิง จบการศึกษาระดับประถมศึกษา รายได้ต่ำกว่าเส้นความยากจน อาชีพมีทั้งรับจ้างทั่วไป ขายและทำการเกษตร ขาดความสามารถในการดูแลตนเอง เพิ่งเข้าสู่วัยสูงอายุหรือเป็นผู้สูงอายุตอนต้น อยู่ในครอบครัวเดี่ยว ติดสังคม ไม่มีผู้ดูแลหรือถูกทอดทิ้งหรืออยู่ลำพังหรือถูกละเลย การศึกษาน้อยและมีปัญหาสุขภาพ
-หากมองแง่การเข้าถึง/ได้รับสิทธิ พบว่า สวัสดิการทางสังคมที่ผู้สูงอายุด้อยโอกาสเข้าถึง/ได้รับมากเป็นการรับเบี้ยยังชีพ การตรวจรักษา/การตรวจคัดกรองสุขภาพเบื้องต้นโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย การอยู่อาศัยในบ้านของตนเอง การใช้ช่องทางพิเศษรับบริการในสถานบริการของรัฐ การได้รับความสะดวก/ปลอดภัยในการใช้ทางลาด บันได ราวจับห้องน้ำสาธารณะและข้อความป้ายสัญลักษณ์ที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ
-ขณะที่สิทธิสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุด้อยโอกาสรู้จักน้อยมาก คือ รับค่าจัดการศพตามประเพณี 2,000 บาท เมื่อเสียชีวิต การช่วยเหลือด้านกฎหมายเมื่อมีคดีความ กู้ยืมเงินเพื่อประกอบอาชีพจากกองทุนผู้สูงอายุหรือจากรัฐ การรับของกิจของใช้ในชีวิตประจำวันที่จัดโดยชุมชนท้องถิ่น เช่น อาหารสำหรับผู้สูงอายุอย่างน้อย 1 มื้อ ผ้าอ้อมผู้ใหญ่
-มีประเด็นที่น่าสนใจไปกว่านั้นจากงานวิจัย ยังพบว่า สวัสดิการทางสังคมที่ผู้สูงอายุด้อยโอกาสไม่เคยรับบริการ ไม่เคยเข้าถึงและไม่ต้องการ คอ การช่วยเหลือด้านกฎหมายเมื่อมีคดีความ ครอบครัวอุปการะ การอาศัยในสถานสงเคราะห์หรือบ้านพักคนชรา การขอสนับสนุนอุปกรณ์อำนวยความสะดวกหรือช่วยเหลือเมื่อมีปัญหาการเคลื่อนไหวและสิทธิสวัสดิการสังคมที่ผุ้สูงอายุด้อยโอกาสไม่เคยรับบริการ ไม่เคยเข้าถึง แต่ต้องการ ได้แก่ การดูแล/ช่วยเหลือจากสมาชิกในครอบครัวเมื่อยากลำบาก ค่าจัดการศพตามประเพณีเมื่อเสียชีวิต การเป็นสมาชิกกลุ่มอาชีพในชุมชน กลุ่มออมทรัพย์ สหกรณ์ ชมรม เครือข่ายผู้สูงอายุ กองทุนสวัสดิการชุมชน บริการซ่อมบ้าน การช่วยเหลือด้วยเงิน หรือสิ่งของจากรัฐไม่เกินครั้งละ 3.000 บาทต่อครอบครัวติดต่อกันไม่เกิน 3 ครั้ง และการกู้ยืมเงินเพื่อประกอบอาชีพ
-เหล่านี้ชี้ให้เห็นความเหลื่อมล้ำที่เกิดกับผู้สูงอายุด้อยโอกาสมีทั้ง 1) การเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ 2) ความไม่เป็นธรรม 3) ความไม่เสมอภาค หรือ 4) ทั้งเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ ไม่เป็นธรรม และไม่เสมอภาค
-ทั้งนี้ ชุมชนบ้านโคกสี ตำบลคลองขาม อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นชุมชนที่มีกลุ่มชาติพันธุ์ที่เป็นคนพื้้นเพ และย้ายเข้ามา หรือกลุ่มไทย้อ มีฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมแตกต่างกันไป ผู้สูงอายุบางคนยังไม่สามารถเข้าถึงการช่วยเหลือของภาครัฐได้ตามที่ตนเองต้องการ ทำให้ชุมชนต้องหันมาคิดถึงวิธีการ นวัตกรรมใหม่ๆ ที่จะช่วยเหลือผู้สูงอายุกลุ่มเหล่านี้ให้สามาพึ่งพาตนเองได้ และชุมชนยังให้ความสำคัญเพิ่มขึ้นกว่าเดิม

ข้อมูลศักยภาพ/ทรัพยากร

-ภูมิปัญญาท้องถิ่น
-ผู้นำที่เข็มแข็ง
-ภาครัฐ
-กลุ่มเครือข่ายผุ้สูงอายุในชุมชน

ข้อมูลประเด็นปัญหา

-ผู้สูงอายุมีการศึกษาระดับประถมศึกษา รายได้ต่ำกว่าเส้นความยากจน อาชีพมีทั้งรับจ้างทั่วไป ขายและทำการเกษตร ขาดความสามารถในการดูแลตนเอง เพิ่งเข้าสู่วัยสูงอายุหรือเป็นผู้สูงอายุตอนต้น อยู่ในครอบครัวเดี่ยว ติดสังคม ไม่มีผู้ดูแลหรือถูกทอดทิ้งหรืออยู่ลำพังหรือถูกละเลย การศึกษาน้อยและมีปัญหาสุขภาพ
-ความเหลื่อมล้ำที่เกิดกับผู้สูงอายุด้อยโอกาสมีทั้ง 1) การเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ 2) ความไม่เป็นธรรม 3) ความไม่เสมอภาค หรือ 4) ทั้งเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ ไม่เป็นธรรม และไม่เสมอภาค

ข้อมูลความต้องการเชิงพื้นที่

-การพัฒนานวัตกรรมชุมชนเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางสังคงผู้สูงอายุในชุมชนบ้านโคกสี โดยต้องเป็นนวัตกรรมที่ชุมชนและผู้สูงอายุร่วมมือคิดค้นขึ้นมาโดยมีข้อตกลงและเงื่อนไขร่วมกันระหว่างชุมชนและผู้สูงอายุ

องค์ความรู้หรือนวัตกรรมที่ใช้ในการดำเนินโครงงาน

-รูปแบบกิจกรรมการช่วยเหลือผู้สูงอายุเบื้องต้น
-กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนตั้งแต่ระดับครอบครัว วัด โรงเรียน
-การจัดการความเสี่ยงด้วยแนวคิดใหม่
-พลวัตทางสังคมโลก
-สถิติเบื้องต้น
-การบริหารจัดการสุขภาพ นันทนาการ
-กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน
-สื่อดิจิทัล

ประเมินคุณค่าโครงการ